SHËRBIMET E NATYRËS

SHËRBIMET E FURNIZIMIT

Uji, ushqimi dhe burimet mjekësore janë disa prej materialeve të papërpunuara që njerëzit marrin drejtpërdrejt nga ekosistemet e ndryshme. Shumë nga shërbimet e këtij grupi kontribuojnë në ekzistencën eatyre produkteve që gjenden në treg dhe me të cilat tregtohet. Përveç kësaj, në shumë zona rurale, familjet fshatare janë drejtpërdrejt të varura nga këto shërbime, të cilat u sigurojnë mjete për të jetuar. Këto shërbime të ekosistemit kanë një ndikim të drejtpërdrejtë në qëndrueshmërinë e shumë komuniteteve rurale.

Ushqim

Praktikisht, të gjitha ekosistemet sigurojnë kushte për rritjen dhe mbledhjen e ushqimit, si dhe për gjuetinë dhe peshkimin. Nga të gjitha shërbimet e ekosistemit, prodhimi i ushqimit është i vetmi që tregon një trend konstant të rritjes në historinë e re. Sidoqoftë, tani dihet se dobitë në prodhimin bujqësor dhe në produktivitet shpesh shoqërohen me efekte negative në bazën e burimeve natyrore që na japin shërbime të ekosistemit, duke përfshirë dhe ushqimin. Një degradim i mëtejshëm i ekosistemeve si një bazë e burimeve naytrore për bujqësi, rrezikon potencialin e prodhimit të ushqimit në të ardhmen.

UJË

Pa ujë nuk ka jetë. Ekosistemet luajnë një rol vital në sigurimin e rrjedhjes së ujit dhe akumulimin e ujit të freskët. Trupat ujorë që nuk kanë përmbajtje të lartë kripe quhen ekosisteme të ujërave të ëmbla dhe përfshijnë liqene, lumenj dhe përrenj. Në nivelin global, uji i ëmbël gjendet kryesisht në gjendje të ngrirë në formën e akullnajës ose si lagështi e tokës. Uji i ëmbël nuk është i rëndësishëm vetëm për mbijetesën e njerëzve, por edhe për mbijetesën e të gjitha llojeve ekzistuese të kafshëve dhe të bimëve. Drithërat, për shembull, kryesisht varen nga uji. Kjo mbështetet nga fakti se pothuajse 60% e të gjitha ujërave nëntokësore në botë përdoren për ujitje të sistemeve bujqësore në të cilat kultivohen drithërat.

Burimet mjekësore

U Në shumë ekosisteme natyrore rriten lloje të ndryshme të bimëve dhe të kërpudhave që ofrojnë ilaçe për shumë probleme shëndetësore. Shumë lloje përdoren në mjekësinë bashkëkohore dhe tradicionale, si dhe në industrinë farmaceutike. Kudo në botë (si në vendet në zhvillim, ashtu edhe në vendet e zhvilluara) ka një interes në rritje për bimët mjekësore dhe aromatike që lidhen me përdorimin e tyre, kultivimin, ruajtjen dhe përdorimin e qëndrueshëm. Zonat e mëdha me bar, të tilla si livadhet dhe kullotat, përfaqësojnë një habitat për shumë lloje të bimëve mjekësore dhe të erëzave. Shfrytëzimi i tepërt ose braktisja e këtyre ekosistemeve natyrore çon në humbjen e shumë ilaçeve natyrore.

SHËRBIMET E RREGULLIMIT

Ekosistemet sillen si rregullatorë të proceseve të caktuara në natyrë. Mirëmbajtja e cilësisë së ajrit dhe të tokës, parandalimi i përmbytjeve, kontrolli i sëmundjeve ose pjalmimi i frutave dhe i perimeve janë vetëm disa nga shërbimet rregullatore të ofruara nga ekosistemet.

Mirëmbajtja e cilësisë së mirë të ajrit në nivelin vendor

Ekosistemet ndikojnë në klimën vendore dhe në cilësinë e ajrit. Për shembull, pemët sigurojnë hijen, ndërsa pyjet ndikojnë në disponueshmërinë e ujit në nivelin vendor dhe rajonal. Pemët dhe bimët e tjera gjithashtu luajnë një rol të rëndësishëm në rregullimin e cilësisë së ajrit, duke hequr ndotësit nga atmosfera. Ajri i ndotur mund të ketë një ndikim shumë negativ në shëndetin e njeriut dhe në të mbjellat bujqësore në pikëpamjen e zvogëlimit të rendimenteve dhe të zhvillimit të sëmundjeve. Shumë lloje të bimëve të egra, si dhe kulturat bujqësore, kanë potencialin për pastrimin e ajrit. Për shembull, linjat e halorëve buzë arës mund të mbrojnë fermerin nga pesticidet nga arat e afërta.

Trajtimi i ujërave të zeza

Ekosistemi kao što su vlažna područja filtriraju tečni otpad. Ova područja, zahvaljujući svojoj strukturi utiču na razlaganje otpada kroz biološku aktivnost mikroorganizama, a takođe eliminišu štetne patogene. Poljoprivredni otpad je veliki izvor zagađenja voda. Rad na smanjenju otpadnih voda može pomoći da se smanji pritisak na ekosisteme. Poljoprivredni sistemi takođe mogu biti dizajnirani tako da smanjuju upotrebu poljoprivrednih hemikalija koje mogu završiti u vodnim telima.

Parandalimi i erozionit dhe mirëmbajtja e pjellorisë së tokës

Mbulesa e bimësisë parandalon erozionin e tokës dhe siguron pjellorinë e saj nëpërmjet proceseve natyrore biologjike, siç është fiksimi i azotit. Erozioni i tokës është faktor kyç në procesin e degradimit të tokës dhe shkretëtirëzimit. Simptomat e degradimit të tokës janë të shumta dhe përfshijnë reduktimin e pjellorisë, zhvillimin e aciditetit, alkalizimin, keqësimin e strukturës së dheut, erozionin e përshpejtuar, humbjen e lëndës organike dhe të biodiversitetit.

Pjalmim

Pjalmimi i bimëve nga kafshët (pollinatorët ose pjalmuesit) është një shërbim i ekosistemit i ofruar kryesisht nga insektet, ndërsa në zonat tropikale edhe nga disa zogj dhe lakuriqë të natës. Në ekosistemet bujqësore, pjalmuesit janë vendimtarë për pemëtarinë, prodhimin e hortikulturës dhe të foragjereve, si dhe për prodhimin e farave.

Siguria dhe shumëllojshmëria e ushqimit, të ushqyerite njerëzve dhe çmimet e ushqimit mbështeten fuqishëm te pjalmuesit, dhe pjalmimi si një nga shërbimet më të rëndësishme të ekosistemit është nën presion të madh të praktikave bujqësore të paqëndrueshme, siç është shndërrimi i habitateve natyrore në tokë bujqësore, kultivimi i monokulturave ose përdorimi i tepërt i pesticideve.

USLUGE PODRŠKE

Ruajtja e larmisë së llojeve të egra të kafshëve dhe të bimëve dhe sigurimi i hapësirës jetësore për jetën e tyre janë shërbimet shoqëruese të ekosistemit ose shërbimet mbështetëse. Ato janë gjithashtu baza e të gjitha ekosistemeve dhe të ekzistencës së shërbimeve të tyre.

Habitatet për lloje të egra

Ekosistemet sigurojnë një hapësirë jetese për bimët dhe kafshët; ato gjithashtu mirëmbajnë një larmi të proceseve komplekse, të cilat janë përgjegjëse për ekzistencën e të gjitha shërbimeve të tjera të ekosistemit.

Ekosistemet sigurojnë një hapësirë jetese për bimët dhe kafshët; ato gjithashtu mirëmbajnë një larmi të proceseve komplekse, të cilat janë përgjegjëse për ekzistencën e të gjitha shërbimeve të tjera të ekosistemit. Nëse menaxhohen mirë, ato mund të ndikojnë në rritjen e biodiversitetit dhe të japin rendimente të larta të prodhimeve bujqësore, duke siguruar njëkohësisht prodhimin bujqësor afatgjatë dhe të qëndrueshëm.

Mirëmbajtja e larmisë gjenetike

Larmia gjenetike (larmia e gjeneve të llojeve të ndryshme, të llojeve të popullatave të ndryshme, si dhe të një lloji brenda të njejtës popullate) i referohet diversitetit (shumëllojshmërisë) të racave të ndryshme, përktësisht të varieteteve të bimëve dhe të kafshëve, dhe siguron themelin për një përshtatje të mirë të kafshëve dhe të bimëve me kushtet vendore në të cilat jetojnë, si dhe për ekzistencën e një baze për zhvillimin e të mbjellave komerciale dhe të prodhimit blegtoral.

Ekosistemet natyrore sigurojnë burime të rëndësishme gjenetike përmes potencialit që të afërmit e egër të llojeve dhe të kulturave të kultivuara të japin vetitë e dobishme për bimët ose kafshët, siç është rezistenca ndaj dëmtuesve ose sëmundjeve, ose përmirësimi i rendimenteve. Prandaj, larmia gjenetike i ofron shoqërisë një gamë të gjerë mundësish për të përballuar sfidat e ardhshme me ndryshimin e kushteve mjedisore, si dhe me kërkesat në rritje të tregut.